Recent toegevoegd: Project Res Mixtae

30 juni 2023 – Het laatste hoofdstuk in deel 2.2 is geplaatst. Daarmee is voorlopig dit deel afgerond.

19 mei 2023 – Het volgende hoofdstuk is toegevoegd:

18 mei 2023 – Hoofdstuk 2.2.3 is herschreven, en de volgende hoofdstukken zijn toegevoegd:

9 mei 2023 – Het volgende hoofdstuk is toegevoegd:

13-17 maart 2023 – De volgende hoofdstukken zijn toegevoegd aan het deel over maatschappelijke onderscheidingen:

12 februari 2023 – Na een onderbreking keer ik terug naar het deel over maatschappelijke onderscheidingen (2.2), waarin de nadruk ligt op de vermenging van geestelijke onderscheidingen met de materialiteit van de wereld. Toegevoegd is een eerste subhoofdstuk en een daarbij horende uitwerking.

20 december 2022 – De verhelderende tekst over het begrip res mixtae is herschreven en uitgebreid. Hoofdstuk 3.2.3 is verplaatst en bijgewerkt, en is nu hoofdstuk 1.1.4. Het bespreekt Spinoza’s driedeling (res publica, pietas, philosophia) in het licht van middeleeuwse driedelingen (vooral aan de hand van Duby’s boek over de drie orden).

8 december 2022 – De inleiding bij het Project ‘Res Mixtae’ is enigszins herschreven. Ik heb een pagina toegevoegd over de studiegroep ‘Res Mixtae’ die van 1995 tot en met 2008 studiedagen over politiek, religie en filosofie organiseerde, waarbij ook een overzicht van de studiedagen is geplaatst.

2 december 2022 – Het (voorlopig) laatste hoofdstuk over ‘intensivering van onderscheidingen’ is een onderzoek naar het verschil in de socio-logica van groepsvorming (waar trouw, binding en zelfopoffering onderscheidend zijn) en van de moderne maatschappij (functionele onderscheidingen en betrekkingen) in Schmitts Der Begriff des Politischen (en aanverwante teksten). (Tussen de regels door is deze tekst een confrontatie tussen Schmitt en Luhmann.)

24 oktober 2022 – De volgende hoofdstukken in het deel over intensivering van onderscheidingen zijn toegevoegd: een analyse van Schmitts begrip van politiek (intensivering) en van zijn omgang met onderscheidingen..

27 september 2022 – Het werken aan de hoofdstukken over maatschappelijke onderscheidingen is nog even uitgesteld; ik heb voorrang gegeven aan een daarbij aansluitende reeks hoofdstukken over intensivering van onderscheidingen, dat vooral een beschouwing is over Der Begriff des Politischen van Carl Schmitt. Vandaag is de inleiding van dat deel en het eerste hoofdstuk geplaatst.

7 april 2022 – Een nieuwe reeks hoofdstukken is voorzien die handelen over maatschappelijke onderscheidingen. Vandaag is de inleiding van dit deel geplaatst.

13 december 2021 – De laatste hoofdstukken uit een eerder ontwerp voor een boek over ‘Religiekritiek en politieke orde’ zijn nu ook geplaatst: een deel over geestelijke en wereldlijke macht(en), en een deel over politiek-theologische denkfiguren.

Eerdere data – In het tweede en derde deel zijn een groot aantal hoofdstukken toegevoegd afkomstig uit een eerder ontwerp voor een boek over ‘Religiekritiek en politieke orde’. De hoofdstukken bevatten een uitwerking van een ‘sociale ontologie van onenigheid’ (2.1 en onderliggende teksten) en een aanzet tot een ‘kleine geschiedenis van de politieke theologie’, die vooral een voorgeschiedenis omvat: de Oudheid en het vroege christendom (3.1 en onderliggende hoofdstukken).

Drie hoofdstukken zijn eerder toegevoegd:

  • Spinoza’s leer van de gehoorzaamheid – Gehoorzaamheid is een begrip bij Spinoza dat politiek, religie en filosofie met elkaar verbindt, maar ook de spanningen tussen de drie domeinen verklaart. Dat verdient dus nader onderzoek. Deze tekst zet Spinoza’s uitspraken over gehoorzaamheid in samenhang.
  • De orde van de ongelijkheid: Spinoza’s driedeling uit de ondertitel van de Tractatus theologico-politicus sluit aan bij onderscheidingen die al langer bestaan. Ik bespreek in deze tekst de driedeling uit Duby’s historische studie De drie orden (handelend over degenen die bidden, vechten en arbeiden) en verwante driedelingen zoals die tussen sacerdotiumregnum en studium. Het gaat hier niet alleen over een functionele verdeling, maar ook over de ongelijkheid tussen standen.
  • De maatschappelijke betekenis van religie in Spinoza’s Ethica. De termen religio en pietas eigent Spinoza zich in het vierde boek van de Ethica toe, en wel als uitgangspunt voor de gedachte dat toename van waarachtige kennis van God de samenleving en de burgers ten goede komt. In deze tekst werk ik de idee van geestelijke ontwikkeling uit zoals die in de Ethica doorschemert en trek een vergelijking met de politieke filosofie van Spinoza.

Eerder afgerond: gereed zijn de inleidingen bij de drie delen, zodat de lezer een beter beeld krijgt van het project. De inleiding van het tweede deel bestaat uit een beknopt overzicht en een uitgebreide versie, waarin ik het belang van een theorie van onderscheidingen voor mijn onderzoek toelicht.

De eerste hoofdstukken zijn eerder toegevoegd. Ze zijn afkomstig van een boek waaraan ik in 2009 tijdens een ‘sabbatical’ begon, maar dat niet werd voltooid. Dat boek was de eerste aanzet tot dit project. Het project is werk in uitvoering: nieuwe hoofdstukken zullen verschijnen, en ook aan de opbouw zal ik nog gaan sleutelen.

Eerder werden de volgende teksten geplaatst:

Eerder verschenen al de algemene inleiding, en een eerste opzet van een begripsverheldering van res mixtae.